S. Mitkus: UE w obronie wartości demokratycznych musi działać zdecydowanie – wspierać Ukrainę, wzmacniać obronność oraz bronić wolnych mediów
18 marca. Wiceminister spraw zagranicznych Sigitas Mitkus uczestniczył w Brukseli w posiedzeniu Rady do Spraw Ogólnych (GAC) Unii Europejskiej (UE). Podczas spotkania przedstawiciele państw członkowskich UE kontynuowali przygotowania do posiedzenia Rady Europejskiej (EC) 20 – 21 marca, także wymienili się poglądami na temat stosunków między UE i Wielką Brytanią, europejskiego semestru, przyjęli wspólną deklarację w sprawie priorytetów legislacyjnych UE na 2025 r. oraz zatwierdzili wspólne konkluzje w sprawie celów i priorytetów politycznych na lata 2025-2029.
"Na czwartkowym posiedzeniu Rady Europejskiej spodziewamy się szeregu ważnych decyzji w sprawach obronności i konkurencyjności UE oraz Ukrainy " – zaznaczył wiceminister.
Mitkus podkreślił potrzebę kontynuacji i wzmacniania kompleksowego, długoterminowego wsparcia dla Ukrainy oraz wzmacniania europejskich zdolności obronnych.
"W obecnych okolicznościach samo zawieszenie broni nie zagwarantuje trwałego pokoju. Putin wielokrotnie pokazał, że Rosja nie chce pokoju z Ukrainą – musimy podjąć zdecydowane działania, zwiększyć presję na Rosję i wzmacniać pozycję Ukrainy w celu ochrony jej niezależności, suwerenności i integralności terytorialnej" – powiedział wiceminister.
Wezwał również do niezwłocznego opracowania i przyjęcia nowego pakietu sankcji wobec Rosji oraz do podjęcia decyzji w sprawie wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów na potrzeby Ukrainy. W kwestii europejskiej obronności, wiceminister wyraził potrzebę, aby wszystkie państwa członkowskie UE przeznaczały co najmniej 3 % swojego PKB na obronność oraz potrzebę pilnego opracowania i uruchomienia unijnych instrumentów finansowania, które zapewnią długoterminowe bezpieczeństwo Europy. S. Mitkus podkreślił potrzebę wzmocnienia konkurencyjności UE poprzez pogłębienie wspólnego rynku, rozszerzenie rynku kapitałowego, zwiększenie dostępu do finansowania, wykorzystanie funduszy inwestorów prywatnych i instytucjonalnych do finansowania przemysłu obronnego oraz nowych projektów infrastruktury technologicznej.
Ministrowie omówili również konsekwencje zakończenia finansowania Radia Wolna Europa/Radia Wolności (ang. Radio Free Europe/Radio Liberty, RFE/RL) przez Stany Zjednoczone oraz potrzebę znalezienia alternatywnych źródeł finansowania w celu kontynuowania działalności tej organizacji. Ministrowie podkreślili, że niezależne media są szczególnie ważne w zwalczaniu dezinformacji oraz propagandy autorytarnych reżimów. Wiceminister podkreślił strategiczne znaczenie RFE/RL, zwłaszcza w Rosji i na Białorusi oraz w innych regionach, gdzie wolność prasy i wolność słowa są ograniczane.
"UE powinna pilnie poszukać rozwiązań finansowych, angażując w dyskusje również innych partnerów, takich jak Norwegia, Islandia, Wielka Brytania i Kanada" – zachęcał wiceminister. Litwa z dziewięcioma innymi państwami członkowskimi UE wydała wspólne oświadczenie w tej sprawie.
Na marginesie Rady do Spraw Ogólnych, polska prezydencja w Radzie UE zorganizowała nieformalne spotkanie ministrów Rady do Spraw Ogólnych z białoruską liderką demokratyczną Swiatłaną Cichanouską. Ministrowie spraw europejskich wymienili się ze S. Cichanouską poglądami na temat stwarzanych przez białoruski reżim zagrożeń hybrydowych oraz środków walki z nimi, a także na temat dalszego wsparcia dla białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego, wewnętrznych procesów demokratycznych.
Podczas spotkania z panią Cichanouską wiceminister powtórzył całkowite i silne poparcie Litwy dla demokratycznej przyszłości Białorusi, stwierdzając: europejska przyszłość Białorusi leży w naszym wspólnym interesie. Powinniśmy wzmacniać tożsamość Białorusi i wspierać siły demokratyczne w budowaniu fundamentów dla transformacji po reżimie Łukaszenki".
Wiceminister podkreślił również, że przyszłość Białorusi jest ściśle związana ze zwycięstwem Ukrainy.