K. Budrys w Oslo: Wzmocnienie bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim i w Arktyce jest wspólnym interesem Litwy i Norwegii

6 czerwca minister spraw zagranicznych Kęstutis Budrys spotkał się w Oslo z ministrem spraw zagranicznych Norwegii Espenem Barthem Eide. Podczas spotkania omówiono dwustronne stosunki Litwy z Norwegią, współpracę między państwami bałtyckimi i nordyckimi (NB8), przygotowania do zbliżającego się szczytu NATO w Hadze, wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa w regionie, agresję Rosji przeciwko Ukrainie, wsparcie dla Ukrainy oraz inne aktualne kwestie.
"Litwę łączą z Norwegią szczególne relacje, które przyczyniają się do bezpieczeństwa i odporności naszego kraju. Wysoko cenimy wkład Norwegii w bezpieczeństwo naszego kraju. Norwegia rozmieściła swych żołnierzy na Litwie, którzy wraz z wojskami niemieckimi i holenderskimi stanowią trzon grupy bojowej NATO i są znaczącym środkiem odstraszającym w regionie. Norwegia pełni również wyjątkową rolę w zapewnieniu przez Litwę niezależności energetycznej i pozbycia się szantażu ze strony „Gazpromu" – powiedział minister.
Norweska firma Hoegl LNG na zamówienie Litwy zbudowała statek – terminal LNG „Independence”. Norwegia jest również jednym z głównych dostawców gazu na Litwę. W ubiegłym roku aż 48% gazu importowanego przez terminal LNG w Kłajpedzie pochodziło z Norwegii, a podczas kryzysu energetycznego Norwegia odegrała kluczową rolę w zapewnieniu stabilnych dostaw do Europy i powstrzymaniu wzrostu cen energii.
Według K. Budrysa, w ścisłej współpracy w formatach dwustronnym, NB8 i NATO, Litwa i Norwegia jednakowo oceniają dziś wyzwania stojące przed regionem oraz zgadzają się w kwestii skoordynowanej reakcji na rosyjskie zagrożenie. Obejmuje to wzmocnienie odporności infrastruktury krytycznej na dnie Bałtyku oraz zwalczanie „floty cieni”, która zasila rosyjską machinę wojenną.
Ministrowie wskazali również na strategiczne znaczenie Oceanu Arktycznego dla regionu Morza Bałtyckiego. Procesy zachodzące na dalekiej Północy są powiązane z bezpieczeństwem naszego regionu oraz bezpieczeństwem transatlantyckim, dlatego konieczne jest wzmocnienie współpracy NATO w tym kierunku.
Szef litewskiej dyplomacji zaznaczył również, że Litwa i Norwegia są jednymi z największych zwolenników Ukrainy, a połączone nordycko – bałtyckie wsparcie wojskowe jest jednym z największych i wynosi 26 miliardów euro.
"Będziemy nadal zapewniać Ukrainie wsparcie polityczne i wojskowe w jej dążeniu do wszechstronnego, sprawiedliwego i trwałego pokoju. Musimy zwiększyć presję na Rosję, przede wszystkim poprzez zaostrzenie wprowadzonych już sankcji, jak i zastosowanie nowych, wymierzonych w rosyjską „flotę cieni”, sektor energetyczny, finansowy i IT" – oświadczył minister.
W opinii K. Budrysa, konieczne jest objęcie sankcjami wszystkich tankowców „floty cieni”, uniemożliwić sprzedaż statków z krajów UE i NATO, uniemożliwić statkom tej floty uzyskanie ubezpieczenia, walka z oszustwami ubezpieczeniowymi, a także zwiększenie obecności wojskowej NATO na Morzu Bałtyckim oraz przedłużenie misji Sojuszu „Baltic Sentry”. Obecnie UE objęła sankcjami łącznie 342 statki, co stanowi około 40% całej „floty cieni”.
Podczas spotkania rozmawiano również o wzmocnieniu dwustronnych więzi gospodarczych i perspektywach współpracy w dziedzinie przemysłu zbrojeniowego, innowacji i zaawansowanych technologii.
Podczas wizyty minister spotkał się również z członkami Komisji Spraw Zagranicznych oraz Obrony norweskiego Stortingu (parlamentu).